شیرهای توپی و یا بال ولو ها یک نوع شیر ربع گرد می باشند که با استفاده از چرخش یک گوی کروی برای قطع و وصل جریان به کار می روند و مسیر جریان را باز و یا بسته می کنند که محل عبور جریان سیال از درون گوی کروی شکل و همچنین از درون خود شیر را به اصطلاح بور (Bore) می گویند.
به طور کلی شیرهای اطمینان یکی از تجهیزات مهم و حیاتی در سیستمهای تاسیساتی نظیر موتورخانهها و سایتهای صنعتی هستند که در صورت افزایش ناگهانی فشار برای جلوگیری از انفجار سیستم، باز شده و با تخلیه حجمی از سیال (گاز، هوا، بخار یا آب) به خارج از سیستم، موجب تثبیت فشار می گردند.
به طور کلی شیرهای اطمینان یکی از تجهیزات مهم و حیاتی در سیستمهای تاسیساتی نظیر موتورخانهها و سایتهای صنعتی هستند که در صورت افزایش ناگهانی فشار برای جلوگیری از انفجار سیستم، باز شده و با تخلیه حجمی از سیال (گاز، هوا، بخار یا آب) به خارج از سیستم، موجب تثبیت فشار می گردند.
یکی از رایجترین المان های کنترل نهایی در سیستم های کنترل صنعتی ،شیر کنترل یا کنترل ولو میباشد. کنترل ولو برحسب فرمان یک سیگنال اتوماتیک همچون سیگنال یک کنترل کننده یا دستگاه منطقی (مانند PLC) فلوی سیال عبوری از یک لوله را محدود می کند.
شیر پروانهای یا باترفلای ولو یکی از انواع شیرآلات صنعتی می باشد که برای قطع و وصل جریان در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد. شیر پروانه ای از نوع شیرآلات چهار زمانه می باشد که به صورت ۹۰ درجه می چرخد و باعث می شود که کاملاً باز و کاملاً بسته شود. دلیل نامگذاری این نوع از شیر ها شباهت ساختاری آن ها به حرکت پروانه است که دیسک آن همچون بال پروانه عمل کرده و باز و بسته می شود.
ظاهرشیرهای صافی شبیه حرف Y انگلیسی می باشد. به دلیل حجم کم و کارایی بالا یکی از متداولترین صافیهای مورداستفاده در کلیه سیستمهای آبرسانی و تأسیساتی است. این نوع صافی که دارای افت فشار بسیار پایینی بوده، باهدف حفاظت از سیستم پمپاژ مورداستفاده قرار میگیرد.
شیر 90 درجه نوعی شیر فلکه است که بیشتر برای تغذیه منابع استفاده می شود. این شیر ها در قسمت بالایی یا کناری دیگ بخار نصب می شوند و به منظور های متفاوتی استفاده دارند، می توان از انها به عنوان شی اصلی بخار و یا شیر تغذیه دیگ بخار استفاده نمود.
شیر برقی در واقع شیری است که به کمک اعمال نيروي الکتریکی نیز کار میکند و مقدار جريان هوا را در يك سيستم پنوماتیک فرايندي نیز قطع و وصل یا تنظيم مینماید .
کنترل ولو یا شیر کنترل تجهیز ابزار دقیقی است که برای تنظیم جریان مایعات مانند گاز، روغن، آب و بخار استفاده میشود. کنترل ولوها (Control Valve) به عنوان یک عنصر نهایی نقش مهمی را در حلقه کنترلی ایفا میکنند که امروزه در صنعت بسیار رایج هستند.
یکی از مهم ترین بخش های کنترلی در سیستم های کنترل صنعتی، شیرهای کنترل یا کنترل ولو می باشد. کنترل ولو برحسب فرمان یک سیگنال اتوماتیک همچون سیگنال یک کنترل کننده، فلوی سیال عبوری از یک لوله را محدود می کند.
رگلاتور فشار (Pressure Regulator) یا همان تنظیم کننده فشار، یک شیر کنترل است که فشار سیالات را تنظیم و در واقع کنترل می کند تا فشار گاز ها یا مایعات به میزان تعیین شده برسد.
رگولاتور با توجه به سیستم های مکانیکال داخلی قادر است فشار بالای گاز ورودی را گرفته و با توجه به فشار مورد نیاز، با فشار کمتری تحویل نماید. رگولاتور فشار خروجی را به صورت خودکار کنترل می نماید تا در فشار تنظیم شده خاصی به صورت ثابت باقی بماند.
فیلتر ( BALSTON Filter Type 45) قطعه ای است که وجود آن برای مسیر عبور سیال لازم و ضروری است. در واقع سیالی که از مسیر عبور می کند ممکن است ناخالصی داشته باشد و به سیستم آسیب رساند (مخصوصا سیستم های حساس) لذا وجود فیلتربرای این مسیر ها ضروری می باشد.
کار اصلی رگلاتور گاز این است که جریان خروجی گاز را مطابق با مقدار مورد تقاضا تنظیم کند و از طرفی سبب خروج جریان ثابتی شود. صرف نظر از اینکه جریان خروجی گاز چه نوساناتی دارد، رگلاتور گاز سبب می شود که گاز با دبی ثابتی عبور کند.
رگلاتور فشار، یک شیر کنترل است که فشار ورودی سیال به یک مقدار مورد نظر را در خروجی آن را کاهش می دهد. رگولاتور برای گازها و مایعات استفاده می شود، و می تواند یک دستگاه جدایی ناپذیر با تنظیمات فشار خروجی باشد ، یا یک محدود کننده و یک سنسور همه در یک بدن، و یا یک سنسور فشار جداگانه، کنترلر و یا ولو جریان باشد.
رگولاتور با توجه به سیستم های مکانیکال داخلی قادر است فشار بالای گاز ورودی را گرفته و با توجه به فشار مورد نیاز، با فشار کمتری تحویل نماید. رگولاتور فشار خروجی را به صورت خودکار کنترل می نماید تا در فشار تنظیم شده خاصی به صورت ثابت باقی بماند. رگلاتور فشار تامسون تنظیم کننده فشار پایین و فشار بالا می باشد که توسط یک ولو انجام می شود.
کار اصلی رگلاتور گاز این است که جریان خروجی گاز را مطابق با مقدار مورد تقاضا تنظیم کند و از طرفی سبب خروج جریان ثابتی شود. صرف نظر از اینکه جریان خروجی گاز چه نوساناتی دارد، رگلاتور گاز سبب می شود که گاز با دبی ثابتی عبور کند.
رگولاتور با توجه به سیستم های مکانیکال داخلی قادر است فشار بالای گاز ورودی را گرفته و با توجه به فشار مورد نیاز، با فشار کمتری تحویل نماید. رگولاتور فشار خروجی را به صورت خودکار کنترل می نماید تا در فشار تنظیم شده خاصی به صورت ثابت باقی بماند. رگلاتور فشار تامسون تنظیم کننده فشار پایین و فشار بالا می باشد که توسط یک ولو انجام می شود.
اکچوویتور (Actuator) در لغت به معنای عملگر است و میتوان گفت آخرین تجهیز یک کنترلر است که دستور کنترلی را به اجرا در میآورد. در واقع یک دستور برقی را با استفاده از یک منبع تغذیه به یک عمل مکانیکی تبدیل میکند. این عمل مکانیکی باید ویژگی هایی داشته باشد: به اندازه کافی سریع باشد، دقیق باشد و حداقل انرژی ممکن را لازم داشته باشد.
فیلتر رگولاتور یک قطعه صنعتی کوچک اما بسیار مهم می باشد که نقش موثری در انجام عملیات مختلف یک پروژه دارد. در واقع این قطعه جزئی از واحد مراقب یک سیستم به شمار می رود.